ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ σημαίνει οτι εγώ αποφασίζω για τη ζωή μου.
ΔΙΚΑΙΩΜΑ σημαίνει ότι διεκδικώ από αυτόν που κατέχει το σύστημα και αποφασίζει για τη ζωή μου, να κάνει πράγματα για εμένα που είμαι εκτός συστήματος. Που είμαι ιδιώτης. Ότι γίνεται π.χ. σήμερα με τις απεργίες, με τις διαδηλώσεις κ.τ.λ. Διαδηλώνουμε και απεργούμε διότι δεν κατέχουμε εμείς το σύστημα.
Αν δεν κατέχει κάποιος το σύστημα και είναι εκτός συστήματος, δεν είναι ελεύθερος!
Δεν έχει δηλαδή την αυτονομία της ύπαρξης του.
Ο Αριστοτέλης το ορίζει πολύ καλά μεταφέροντας το σύνθημα των δημοκρατικών, το "μη άρχεσθαι υπό μηδενός". Το "μη άρχεσθαι υπό μηδενός" δεν ορίζει την Αναρχία αλλά τη Δημοκρατία. Αυτή είναι και η διαφορά άλλωστε. Η Δημοκρατία, είναι σύστημα αυτονομίας, που εισάγει όμως ως διακύβευμα την καθολική Ελευθερία.
Ο ορισμός αυτός της δημοκρατίας διευκρινίζει, κατ'επέκταση, και το τοπίο της τυπολογίας των πολιτικών συστημάτων. Το πολιτικό σύστημα που μεταθέτει το πεδίο της πολιτικής κυριαρχίας πέραν του κοινωνικού σώματος, με οποιαδήποτε αιτιολογία, δεν είναι δημοκρατικό και, συνεπώς, τυπολογικά ανήκει στην περιοχή των εξουσιαστικών πολιτικών συστημάτων. Στη δημοκρατία η πολιτική διαδικασία απορροφάται από την κοινωνία ή, ορθότερα, διαχέεται σε αυτήν. Στο εξουσιαστικό πολιτικό σύστημα, η πολιτική διαδικασία καταχωρείται ως -αποκλειστική ή μη, αλλά πάντως- κυρίαρχη αρμοδιότητα σε συγκεκριμένες κοινωνικές οντότητες, διαφοροποιημένες από το κοινωνικό σώμα.
Καθηγητής πολιτικής επιστήμης.